W dniu 27 czerwca 2024 r. w Rzeszowie odbyło się II posiedzenie Komitetu ds. Małych Projektów Programu Interreg Polska-Słowacja 2021-2027 realizowanego przez Euroregion Karpacki. Gmina Komańcza i Miasto Medzilaborce otrzymały środki na projekt pt.: „Śladami I wojny światowej na granicy polsko-słowackiej”. W dniu 17 września 2024 roku została podpisana Umowa Partnerska w sprawie realizacji małego projektu.
Podstawowa idea projektu opiera się na oczekiwanych zamierzeniach wspólnych działań promocyjnych w obszarze kultury, ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego po stronie polskiej i słowackiej. W tym kontekście Gmina Komańcza zaplanowała wspólnie z Miastem Medzilaborce realizację projektu pt.: „Śladami I wojny światowej na granicy polsko-słowackiej”.
Projekt obejmuje następujące działania:
- Wyposażenie Izby Pamięci w Komańczy, która będzie się mieścić w odrestaurowanym budynku dawnego dworca PKP. Częścią tego działania jest zakup multimedialnego systemu informacji (infokiosk). Infokiosk da moziwość pełnej prezentacji kontekstu wystawy poświęconej działaniom I wojny światowej na pograniczu polsko-słowackim.
- Organizacja wycieczki i imprezy wielokulturowej – w ramach zadania zorganizowany zostanie przejazd autokarem, poświęcenie odrestaurowanego cmentarza w mieście Medzilaborce, następnie goście zostaną przewiezieni do Komańczy na otwarcie i poświęcenie Izby Pamięci, podczas zwiedzania gościom będzie towarzyszył tłumacz, który przedstawi fakty historyczne dotyczące cmentarza i Izby Pamięci. Następnie goście przeniosą się na wielokulturowe wydarzenie do Szczawnego.
- Rekonstrukcja cmentarza z I wojny światowej - celem projektu poprzez niniejsze działanie jest przybliżenie i zachowanie dziedzictwa historycznego I wojny światowej poprzez rewitalizację pomnika, który znajduje się na skraju cmentarza cywilnego w Vydranie.
- Uroczyste otwarcie i poświęcenie cmentarza – czynność zostanie przeprowadzona z udziałem duchowieństwa wojskowego, dętej orkiestry wojskowej oraz Ministerstwa Obrony Republiki Słowackiej. Otwarcie odbędzie się po zakończeniu prac rewitalizacyjnych na cmentarzu wojennym.
Dzięki wymienionym działaniom osiągnięty zostanie główny cel projektu, jakim jest podjęcie wspólnych działań na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i zwiększenia atrakcyjności turystycznej na granicy polsko-słowackiej przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju, a także celów szczegółowych, tj. uwydatnienie i podniesienie atrakcyjności obiektów dziedzictwa kulturowego wsi Komańcza poprzez wyposażenie Izby Pamięci w sprzęt multimedialny oraz rewitalizację cmentarza z I wojny światowej w mieście Medzilaborce oraz zwiększenie wiedzy o dziedzictwie kulturowym, historycznym i przyrodniczym poprzez organizację zwiedzania, otwarcia i poświęcenia zrewitalizowanego cmentarza z I wojny światowej po stronie słowackiej oraz Izby Pamięci z artefaktami z I wojny światowej po stronie polskiej. Projekt jest bezpośrednio powiązany z dziedzictwem kulturowym i turystyką, dlatego jego grupami docelowymi są turyści korzystający z przygranicznych atrakcji turystycznych, mieszkańcy obszaru wsparcia, w tym grupy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, przedstawiciele sektora prywatnego i non-profit, a także jednostki samorządu terytorialnego, a także osoby niepełnosprawne, ich rodziny i opiekunowie. Efektem końcowym projektu po jego zakończeniu będzie wzrost liczby odwiedzających obiekty kulturalne i turystyczne wspierane przez UE.
Łączna kwota wydatków wynosi: 99 787,99 EUR, z czego dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego stanowi 80% wydatków kwalifikowanych. Planowany termin realizacji projektu: 01.10.2024 – 30.09.2025
Dňa 27. júna 2024 sa v Rzeszowe konalo 2. zasadnutie Výboru pre malé projekty Programu Interreg Poľsko-Slovensko 2021-2027 realizovaného Karpatským euroregiónom. Gmina Komańcza a Mesto Medzilaborce získali finančné prostriedky na
projekt s názvom: "Po stopách 1. svetovej vojny na poľsko-slovenskom pohraničí". Dňa 17. septembra 2024 bola podpísaná Partnerská zmluva o realizácii malého projektu.
Základná myšlienka projektu vychádza z predpokládaných zámerov spoločných propagačných aktivit v oblasti kultúry, ochrany a zachovania kultúrneho dedičstva na poľskej a slovenskej strane. V tejto súvislosti Gmina Komańca naplánovala spolu s Mestom Medzilaborce realizovať projekt s názvom: „Po stopách 1. svetovej vojny na poľsko-slovenskom pohraničí“.
Projekt zahŕňa tieto aktivity:
- Vybavenie Pamätnej izby v Komańczi, ktorá sa bude nachádzať v zrekonštuovanej budove bývalej železničnej stanice PKP. Súčasťou tejto aktivity je obstaranie multimediálneho informačného systému (infokiosk). Infokiosk poskytne príležitosť predstaviť kontext výstavy o aktivitách 1. svetovej vojny na poľsko-slovenskom pohraničí.
- Organizácia výletu a multikultúrneho podujatia – v rámci tejto úlohy bude zorganizovaný autobusový zájazd, v meste Medzilaborce sa vysvätí obnovený cintorín, následne sa hostia premiestnia do Komańcze na otvorenie a posvätenie Pamätnej izby, počas prehliadky bude hostí sprevádzať tlmočník, ktorý predstaví historické fakty o cintoríne a Pamätnej izbe. Následne sa hostia presunú na mutlikultúrne podujatie do Szczawneho.
- Rekonštrukcia cintorína z pvej svetovej vojny – cieľom pojektu prostredníctvom tejto aktivity je priblížiť a zachovať historické dedičstvo 1. sv. vojny revitalizáciou pamiatky, ktorá sa nachádza na okraji civilného cintorína vo Vydrani.
- Slávnostné otvorenie a posvätenie cintorína – aktivita sa zrealizuje za účasti vojenských duchovných, dychovej vojenskej hudby a ministerstva obrany Slovenskej republiky po ukončení revitalizačných prác na vojnovom cintoríne.
Vďaka uvedeným aktivitám bude dosiahnutý hlavný cieľ projektu, a to podniknutie spoločných krokov pre udržanie kultúrneho dedičstva a zväčšenie atraktivity cestovného ruchu na poľsko- slovenskom pohraničí pri zachovaní princípov trvalo udržateľného rozvoja, ako aj špecifických cieľov, t. j. zvýraznením a zvýšením atraktivity objektov kultúrneho dedičstva v obci Komańcza vybavením Pamätnej izby multimediálnou technikou a revitalizáciou cintorína z 1. svetovej vojny v meste Medzilaborce a zvýšením vedomostí o kultúrnom, historickom a prírodnom dedičstve zorganizovaním zájazdu na otvorenie a posvätenie revitalizovaného cintorína z 1. svetovej vojny na slovenskej strane a Pamätnej izby s artefaktami z 1. svetovej vojny na poľskej strane. Projekt priamo súvisí s kultúrnym dedičstvom a cestovným ruchom, preto sú jeho cieľovými skupinami turisti, ktorí využívajú turistické atrakcie pohraničia, obyvatelia podporovanej oblasti vrátane skupín ľudí ohrozených sociálnym vylúčením, zástupcovia súkromného a neziskového sektora, ako aj samosprávnych celkov, a tiež ľudia so zdravotným postihnutím, ich rodín a opatrovateľov. Konečným výsledkom projektu po jeho ukončení bude zvýšenie návštevnosti kultúrnych a turistických zariadení podporovaných EÚ.
Celkové výdavky predstavujú: 99 787,99 EUR, z toho spolufinancovanie z Európskeho fondu regionálneho rozvoja je na úrovni 80 % oprávnených výdavkov. Plánovaný termín realizácie projektu: 01.10.2024 – 30.09.2025
