Wisłok Wielki
Wisłok Wielki położony jest w zachodniej części Gminy Komańcza. Jak mówi drugi człon nazwy, Wisłok Wielki jest jedną z największych miejscowości na tym terenie.
Dzieje wsi sięgają XIV wieku. Wisłok Wielki zawdzięcza powstanie królowi Kazimierzowi III Wielkiemu, który nadał te ziemie dwóm braciom przybyłym z Węgier - Piotrowi i Pawłowi Balom - dnia 25 czerwca 1361 (Kodyfikacja Dyplomatyczna Małopolski, III, 143).
Według informacji zawartych w sanockich księgach grodzkich z 1595 roku wiadomo, że syn miejscowego sołtysa należał do polsko-węgierskiej grupy zbójników a wieś była ich siedzibą. Ponadto z dokumentów pochodzących z tamtego okresu wynika, że zrabowane łupy za pośrednictwem wiejskiego księdza trafiały aż do Przemyśla. W tym mieście były sprzedawane. W XVIII wieku Wisłok Wielki był podzielony na dwie odrębne części: Górną i Niżną, zachowano jednak jedność administracyjną - każda część posiadała własną cerkiew. Górnowisłocka cerkiew pw. Zesłania Ducha Świętego powstała w 1874. Nie dotrwała jednak do czasów obecnych, została rozebrana po II wojnie światowej. Starsza świątynia pw. św. Onufrego wzniesiona w dolnej części wsi w latach 1850-1854, stoi po dzień dzisiejszy. Obecnie służy jako kościół rzymskokatolicki. Cerkiew ta jest konstrukcji zrębowej, trójdzielna o dachu kalenicowym. Nad niewyodrębnioną bryłą babińca została usytuowana niewielka wieżyczka. Jest ona ewenementem w greckokatolickiej architekturze sakralnej. Podobna istnieje w cerkwi w Radoszycach. We wnętrzu świątyni można podziwiać nietypowy zabytkowy ikonostas, który pozbawiony został rzędu tak charakterystycznych dla innych cerkwi prazdników. Oryginalne są też owalne ikony przedstawiające apostołów. Na osi cerkwi znajduje się zabytkowa murowana bramna dzwonnica wkomponowana w kamienne ogrodzenie. Przy cerkwi istnieją dwie nekropolie z zabytkowymi kamiennymi nagrobkami o żeliwnych krzyżach. O prowadzonych w tym rejonie działaniach militarnych podczas I wojny światowej przypomina cmentarz wojenny.
Po wojnie, od listopada 1918 do stycznia 1919 roku, czołowe postaci zamieszkałe w Wisłoku Wielkim, z księdzem Pantalejmonem Szpylką na czele, zaangażowały się czynnie w formowanie Republiki Komańczańskiej. W rezultacie ich działań nastąpiło przyłączenie okolicznych terenów do Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej poprzez walkę z Polakami roszczącymi sobie prawo do włączenia tych ziem do granic II Rzeczpospolitej. W 1931 roku wieś rozciągająca się na powierzchni 60,14 km2 wieś liczyła 2767 mieszkańców zamieszkałych w 441 domach.
Podczas II wojny światowej w okolicy Wisłoka Wielkiego działała niemiecka strażnica graniczna. We wrześniu 1943 roku zgrupowanie AK z placówki nr IV w Nowotańcu dokonało na nią ataku, który zakończył się jednak fiaskiem. Żołnierze AK musieli się wycofać. Akcja nosiła kryptonim “Taśma”.
W czasie trwania bitwy o Przełęcz Dukielską w sierpniu i wrześniu 1944 we wsi kwaterowała niemiecka 96 Infanterie-Division - XXIV Panzerkorps. Broniła pozycji niemieckich przed nacierającym od Wschodu radzieckim 67 Korpusem Piechoty oraz 167 i 129 Korpusem Strzelców działających w ramach 107 Dywizji Piechoty. Po przejściu frontu na terenie Wisłoka miały miejsce walki załogi strażnicy WOP z oddziałami UPA. Po zorganizowaniu natychmiastowego pościgu pojmanych zostało 28 banderowców. Współcześnie o bogatej historii wsi świadczą zachowane zabudowania łemkowskie oraz piękne krzyże przydrożne.
