Maniów

Maniów jest najdalej w kierunku południowym wysuniętą wsią gminy Komańcza. Jest to dziś niewielka osada leśna liczącą ok. 40 mieszkańców, położona nad górną Osławą. Sąsiaduje ona z Wolą Michową i nieistniejącą obecnie miejscowością Szczerbanówka.

Powstanie wsi

Według przekazów pierwsi osadnicy pojawili się w Maniowie w roku 1551, jednak za początek istnienia wsi uważa się rok 1554, kiedy przez ówczesnego starostę sanockiego Sebastiana Lubomirskiego został wydany przywilej lokacyjny na prawie wołoskim. W 1561 r. uprawiano tam 9 i pół łana kmiecego i 1 łan kniazi.

Maniów od XVII do XIX wieku

W drugiej połowie XVII wieku Maniów padł ofiarą najazdu Jerzego II Rakoczego. Przyczyniło się to do znacznego wyludnienia wsi, uprawa roli spadła wówczas do pół łana, a z zabudowy pozostały jedynie dwa domy.

Po pierwszym rozbiorze Polski Maniów przeszedł w ręce prywatne. W XIX wieku i na początku XX wieku właścicielami wsi byli: hr. T. Castex, hr. E. d’Ollone, Alfred Edler i Porada Rappaport.

Według spisu z 1816 r. we wsi było 67 domów zamieszkałych przez 98 rodzin i 325 mieszkańców. W XIX wieku nad brzegiem Osławy w Maniowie funkcjonował młyn wodny zaopatrujący okolicę w mąkę. Większość mieszkańców Maniowa pracowała przy wyrębie lasu. Na terenie miejscowości w 1841 roku zbudowano cerkiew, jednak nie zachowała się ona do współczesnych czasów. Przetrwała jedynie murowana kaplica z początku XX wieku znajdująca się przy moście nad Osławą.

Wieś w XX stuleciu

Wieś dotknęły boleśnie działania I wojny światowej. Maniów stracił część zabudowy, a wielu mężczyzn wcielono do austriackiej armii.

W okresie międzywojennym nastąpiła odbudowa wsi. Zwiększyła się również liczba jej mieszkańców. W 1921 r. we wsi znajdowało się 68 domów, w których mieszkało 392 osoby, w tym 117 Polaków i 275 Rusinów. Według spisu powszechnego z 1931 r. przybyło we wsi 8 domów, a liczba mieszkańców wzrosła do 456 osób. W 1939 r., tuż przed wybuchem wojny, w Maniowie mieszkało już ponad 500 osób, w tym również 9 Żydów zamordowanych w masowej eksterminacji w Woli Michowej w lipcu 1942 r.

Powojenne wysiedlenia ludności łemkowskiej spowodowały akcje odwetowe UPA na rodziny polskie. Spowodowały one ucieczkę Polaków z okolicznych wsi. W maju 1947 r. w ramach akcji „Wisła” wywieziono ze wsi kolejnych 95 Łemków, którzy wcześniej schronili się w lesie. Po ich wyjeździe bojówki UPA spaliły niemal wszystkie opuszczone zabudowania. Nowe osadnictwo w Maniowie rozpoczęło się dopiero w latach sześćdziesiątych XX w. za sprawą pracowników leśnych przybyłych tam po odbudowaniu kolejki wąskotorowej.

Maniów współcześnie

Współczesny Maniów to mała osada, zamieszkała przez ok. 40 osób. O byłych mieszkańcach przypominają fundamenty ich domostw oraz dziczejące sady owocowe. Do czasów obecnych przetrwał greckokatolicki cmentarz i miejsce po cerkwi. Na cmentarzu znajduje się kilka zabytkowych nagrobków oraz zbiorowa mogiła Polaków zamordowanych przez UPA.

Maniów to także miejsce często odwiedzane przez turystów z uwagi na przepiękne widoki, możliwość obcowania z dziką przyrodą oraz bazę wypadową na bieszczadzkie szlaki turystyczne.